Hierdoor werden duizenden burgers ineens in een financiële onzekerheid gestort
Tot op heden zijn er ruim 25.000 fraudesignalen niet behandeld, zo laat een ingewijde van de Belastingdienst weten aan de NRC. De reden dat de fiscus niks met deze signalen doet, heeft te maken met de nieuwe applicatie. Deze applicatie – waarmee de Belastingdienst fraudesignalen wil registeren en verwerken – voldoet na tweeënhalf jaar nog steeds niet aan de privacywetgeving.
Fraudesignalen
De ingewijde laat weten dat de fraudesignalen die binnenkomen, voornamelijk van burgers en bedrijven zijn. Een andere tipgever stelde – nadat zijn melding niet werd opgenomen – zelfs dat het soms gaat over miljoenenfraudes. Zelf wilde de Belastingdienst geen vragen beantwoorden over mogelijke oorzaken van de vertraging. Wel liet een woordvoerder weten dat de fraudesignalen die nieuw binnenkomen niet meer worden behandeld.
“Sinds het stopzetten van FSV (Fraudesignaleringsvoorziening) zijn signalen die vroeger in FSV werden geregistreerd niet meer opgepakt, in afwachting van een (positief) advies […] van de Functionaris Gegevensbescherming of de Autoriteit Persoonsgegevens”, aldus de woordvoerder.
Slordig gebruik
De fraudesignalen die binnenkwamen werden tot februari 2020 opgeslagen in de zogeheten ‘Fraudesignaleringsvoorziening’ van de Belastingdienst, wat later veranderde in ‘de zwarte lijst’. Dit systeem was bedoeld om de signalen van fraude te verzamelen in een vroeg stadium. Toch bleek dit niet zo effectief te zijn als werd gedacht, want door het slordige gebruik van het register – met de gegevens van maar liefst 250.000 burgers – werden duizenden burgers ineens in een financiële onzekerheid gestort.
Vervangend systeem
Door deze slordigheid werkt de fiscus nu aan een vervangend systeem genaamd ‘de Tijdelijke Signalering Voorziening’ (TSV). Maar volgens toezichthouder Autoriteit Persoonsgegevens (AP) kent ook dit systeem privacyproblemen. Zo concludeerde ze in juli nog dat de Belastingdienst ‘grote stappen’ moest zetten om de verwerking van fraudesignalen ‘rechtmatig, behoorlijk en transparant’ te maken. Hierdoor raadde het AP de Belastingdienst sterk af het systeem in gebruik te nemen.
Ook staatssecretaris Marnix van Rij (Fiscaliteit) van het CDA, meldde in augustus in de Tweede Kamer om het advies van het AP ter harte te nemen. “Vooralsnog wordt gestopt met de voorbereidingen van de implementatie van het signalenproces met TSV en zal TSV niet worden opgestart.” Maar of er een alternatief komt, is nog niet duidelijk.
Lees ook: Volgens Nationale ombudsman moet het sociaal minimum omhoog