Hoe zal de toekomst met omikron eruitzien?
De omikronvariant van corona is inmiddels dominant in Nederland. Van de mensen die nu besmet zijn met corona, heeft meer dan de helft de omikronvariant opgelopen. De eerder vaak genoemde deltavariant is dus aan het uitdunnen. Wat houdt deze ontwikkeling in voor de komende tijd?
Resultaten uit laboratoria
De conclusie dat de omikronvariant dominant is, komt van het RIVM. Zij hebben in drie laboratoria onderzoeken laten uitvoeren. In de laboratoria zijn niet alle positieve PCR-tests in Nederland onderzocht, maar ze konden desondanks een berekening maken voor heel het land op basis van de beschikbare gegevens. Hun conclusie was niet alleen dat omikron dominant is, maar ook dat die variant zich in rap tempo verspreidt. Een voorbeeld: op Tweede Kerstdag was 65 procent van de positief geteste mensen in Amsterdam besmet met de omikronvariant.
Ziekmakend
Epidemioloog Frits Rosendaal zegt in gesprek met NOS dat we vanaf nu goed kunnen gaan zien wat omikron doet. “Hoe groter het aandeel van omikron, hoe duidelijker we gaan zien wat het effect is van deze variant.” Wat nog altijd niet helemaal duidelijk is, is hoe ziek je van de omikronvariant kunt worden. Daarover zegt Rosendaal het volgende: “Er zijn aanwijzingen dat het minder ziekmakend is. Hoe meer ‘minder erg’ het blijkt te zijn, hoe beter het is voor deze golf en voor de ontwikkeling van het virus het komende jaar.” Deze uitspraken doet hij naar aanleiding van een Brits onderzoek naar omikron. Nederland is op dit gebied namelijk nog altijd afhankelijk van onderzoeksresultaten uit andere landen, waaronder Engeland en Denemarken. “Daar koppelen ze bijvoorbeeld PCR-testuitslagen aan iemands vaccinatiestatus, waardoor je meer te weten komt over de werking van het vaccin”, zegt Rosendaal.
Zelftests en lockdown
De grote vraag is alleen: hoe kan het dat de omikronvariant dominant is, maar we afgelopen week minder positieve tests hebben gezien? Volgens Rosendaal zijn de besmettingscijfers minder betrouwbaar sinds we met een ander zelftestadvies werken. “We weten niet zeker of iedereen met een positieve zelftest ook naar de GGD gaat voor een PCR-test, wat wel de bedoeling is. Ook de coronamaatregelen hebben een vertragend effect”, zegt hij.
Het RIVM is ervan overtuigd dat de besmettingsaantallen en ziekenhuisopnames weer zullen stijgen, ondanks de huidige lockdown. Volgens Rosendaal is de lockdown effectief, maar: “Omikron is zo besmettelijk, dat het moeilijk is te ontlopen, ook met maatregelen. En we kunnen onszelf niet helemaal opsluiten.” Hij is het eens met de voorspelling dat de situatie in ziekenhuizen weer zal verergeren. “Maar hoe erg het wordt, weten we niet.” Op dit moment worden jonge leeftijdsgroepen het vaakst positief getest. Daarin schuilt nog geen groot gevaar, omdat de kans op een ziekenhuisopname klein is bij die groepen. Als er meer oudere mensen besmet raken, is de kans groter dat de ziekenhuizen weer vol raken. Volgens het RIVM is Nederland op dit moment tijd aan het rekken met het doel zoveel mogelijk mensen in korte tijd een boosterprik te geven. Daarmee blijft de extra druk op de zorg hopelijk zoveel mogelijk beperkt.