‘Als we dit hadden geweten, hadden we een stuk eerder kunnen opschalen’
Doordat het ministerie van Volksgezondheid niets heeft gedaan met een belangrijke memo van het RIVM, zijn ziekenhuizen niet vroeg genoeg ingelicht over de impact van het coronavirus. Daardoor konden zij zich onvoldoende voorbereiden. Zo blijkt uit onderzoek van de NOS.
Eerder opschalen
Bij een uitbraak van het coronavirus zouden ziekenhuizen in alle gevallen overbelast raken. Dat wist het RIVM al voordat corona in Nederland was. Het ministerie van Volksgezondheid heeft deze memo echter niet doorgegeven aan ziekenhuizen, waardoor zij zich onvoldoende konden voorbereiden op de impact van het virus. Dat blijkt nu uit een onderzoek van de NOS. Deskundigen, waaronder Diederik Gommers (Erasmus MC), Bart Berden (Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis) en Jan Kluytmans (UMC Utrecht), noemen het een gemiste kans dat dergelijke informatie destijds niet is gedeeld met ziekenhuizen. “Als we dit hadden geweten, hadden we een stuk eerder kunnen opschalen”, zegt Gommers. “Dat zou veel stress hebben gescheeld.”
Concept-memo
Het gaat om een concept-memo die modelleurs van het RIVM op 9 februari 2020 naar het management stuurden. “In Nederland zijn ca. 37.000 ziekenhuisbedden, waaronder 1208 operationele IC-bedden. Deze capaciteit is onvoldoende”, schrijven ze in de memo. Volgens het RIVM is deze informatie destijds gedeeld met het ministerie. Vervolgens is het aan het ministerie om te beslissen wat ze met de informatie doen – zo hadden ze de ziekenhuizen kunnen waarschuwen, maar dat is niet gebeurd. Waarom niet? Dat wil het ministerie niet zeggen.
Gemiste kans
Deskundigen noemen het een gemiste kans. “Als hier ook maar een deel van was besproken, had ik direct aan de bel getrokken”, zegt Gommers. Volgens de toenmalig IC-chef is de memo namelijk ook niet besproken in de OMT-vergadering van 27 februari waaraan het RIVM deelnam. “Uiteindelijk deed ik dat pas op 8 maart, toen ik een telefoontje kreeg van de Europese IC-vereniging.” Ook Jan Kluytmans van het UMC Utrecht is ‘erg verbaasd’ over de memo. Hij maakte begin maart 2020 al eigen berekeningen over de verwachte drukte. “Toen we die berekeningen aan het ministerie lieten zien, vielen ze daar van hun stoel”, zegt hij daarover.
Veel vraagtekens
Er zijn nog veel vraagtekens rondom de gang van zaken. “Voor mij is daarom de grote vraag op welk bureau bij het RIVM of het ministerie van VWS de formele gang van deze memo is gestokt en waarom dat is gebeurd”, zegt Mark Kramer. “Deze kennis had bij de veiligheidsregio’s en de GGD GHOR ingebracht moeten worden. Die hadden dan tijdig zorgpartners, zoals ziekenhuizen in hun regio, kunnen betrekken bij voorbereidingen.” Bart Berden is het daarmee eens. “Ik had dit heel graag eerder geweten. Dan hadden we al kunnen opschalen en als zorginstellingen elkaar veel eerder hebben opgezocht. Ik had dan ook direct meer persoonlijke beschermingsmiddelen ingekocht. Nu gingen de vliegtuigen vol mondkapjes in februari nog naar China.”
Lees ook: Coronapuppy’s en -katten worden massaal van de hand gedaan
Bron: NOS | Beeld: Pexels