Wij vertellen je alles over deze persoonlijkheidsstoornis
Borderline komt voor bij ongeveer één procent van de Nederlandse bevolking. De persoonlijkheidsstoornis gaat gepaard met extreme stemmingswisselingen. Zo kan iemand een gevoel van intens geluk ervaren, dat vervolgens omslaat naar depressieve gevoelens. Het is niet altijd even makkelijk om de aandoening bij iemand te herkennen. Daarom zetten wij de kenmerken van borderline op een rij en vertellen we je hoe je hier het beste mee om kan gaan als iemand in je omgeving kampt met borderline.
Definitie van borderline
Borderline wordt omgeschreven als een persoonlijkheidsstoornis waarbij iemand afwijkende en sterk wisselende stemmingen ervaart. Deze personen zijn vaak erg impulsief en denken over het algemeen vrij zwart-wit. De impulsiviteit, stemmingswisselingen en angstgevoelens nemen al snel de overhand. Dit maakt het voor mensen met borderline in het dagelijks leven vaak lastig functioneren. Zowel op relatie- als werkgebied lopen deze personen snel vast.
Meer vrouwen dan mannen
In Nederland zijn er naar schatting zo’n 200.000 mensen die kampen met de persoonlijkheidsstoornis, zo meldt de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie. Borderline komt in 75 procent van de gevallen voor bij vrouwen. De kenmerken van de stoornis zijn vaak te herkennen nadat iemand een volwassen leeftijd bereikt. Over het algemeen is dit tussen het 17e en 25e levensjaar. De oorzaak van de persoonlijkheidsstoornis is niet bekend, maar er zijn wel risicofactoren die de ontwikkeling ervan vergroten. De twee belangrijkste oorzaken zijn erfelijkheid en aanleg. De kans is één op vijf dat iemand borderline ontwikkelt als een van de ouders de persoonlijkheidsstoornis ook heeft.
Kenmerken van borderline
Een specialist op het gebied van psychiatrie en persoonlijkheidsstoornissen kan borderline bij iemand vaststellen. Er zijn negen belangrijke kenmerken waar borderline aan herkend kan worden. Om iemand de diagnose borderline te kunnen geven, moet een persoon aan minimaal vijf van de negen onderstaande kenmerken voldoen:
- Verlatingsangst: een kenmerk dat vaak voorkomt, omdat personen met borderline moeite hebben om relaties in stand te houden. Eenmaal gehecht aan een persoon tonen ze verlatingsangst en worden ze afhankelijk.
- Instabiliteit: mensen met borderline vertonen vaak instabiliteit en denken vrij zwart-wit. Ze kunnen iets erg idealiseren of juist heel erg kleineren. Een neutraal tussengebied is er niet.
- Laag zelfbeeld: identiteitsstoornissen zorgen voor een laag zelfbeeld en een gebrek een zelfgevoel. De constante strijd tussen wie ze daadwerkelijk zelf zijn en tegenstrijdige beelden van zichzelf hebben, lijkt nooit op te houden.
- Impulsief: een van de meest voorkomende kenmerken is impulsiviteit. Dit is te herkennen aan impulsief gedrag waarmee ze zichzelf of anderen schade aanbrengen. Dit gedrag komt vaak naar voren als het gaat om geldzaken, in relaties, bij misbruik van middelen of eetbuien.
- Suïcidale gedachten: de gedachten om zichzelf van het leven te beroven, komt bij veel borderlinepatiënten voor. Een groot deel van hen doet dan ook een poging tot zelfdoding en/of doet aan zelfverminking. Het is daarom belangrijk om bij de constatering van dit kenmerk direct hulp in te schakelen van een professional.
- Stemmingswisselingen: nog een belangrijk kenmerk dat vrijwel elke borderlinepatiënt vertoont, zijn snelle en uiteenlopende stemmingswisselingen. Het ene moment zijn mensen ontzettend gelukkig en blij en het andere moment dalen ze naar intense prikkelbaarheid en angstgevoelens.
- Chronisch gevoel van eenzaamheid: door borderline hebben deze mensen extra behoefte aan impulsen van buitenaf en relaties, zodat ze een gevoel van eenzaamheid en leegte kunnen voorkomen. In combinatie met een laag zelfbeeld kunnen patiënten zich onsamenhangend en niet begrepen voelen.
- Woedeaanvallen: door een slechte zelfbeheersing kunnen mensen met borderline last krijgen van extreme driftbuien en woedeaanvallen. Dit kan uitlopen op agressiviteit en fysiek geweld.
- Dissociatieve verschijnselen: dankzij paranoïde gedachtengangen ontstaan dissociatieve verschijnselen. Hierbij verliezen patiënten hun zelfbewustzijn en staan ze qua emoties los van zichzelf. Dit kenmerk kan aangewakkerd worden door stress of andere extreme emoties.
Lees op de volgende pagina welke behandeling en welke omgang het beste past bij iemand die kampt met borderline.
Pagina 1/2