Dit is hoe het zit!
We roepen het vaak zonder erbij na te denken zodra we iemand horen niezen: ‘gezondheid!’. Maar heb je je ooit wel eens afgevraagd waarom we dit eigenlijk zeggen? En wanneer deze gewoonte ontstaan is? Wij leggen het je uit!
Middeleeuwen
Om uit te zoeken waar de gewoonte om ‘gezondheid’ te zeggen vandaan komt, moeten we héél ver terug in de tijd. Naar het jaar 590 om precies te zijn. In deze tijd kwam de ziekte de pest veel voor in Europa. Veel mensen dachten dat niezen, nog meer dan hoesten, een extreem besmettelijk symptoom van de pest was.
Paus Gregorius I, destijds de paus van de katholieke kerk, wilde mensen behoeden voor deze nare ziekte. Hij vroeg iedereen daarom om hardop een zegen van God te vragen zodra ze iemand hoorden niezen. Een nies werd daardoor al snel standaard gevolgd door de Griekse uitspraak Kyrie eleison (‘Heer, ontferm u’) of ‘gezondheid’. Zo hoopte men de niezende persoon te beschermen tegen de pest.
Bijgeloof
Naast het verspreiden van de pest hadden mensen destijds nóg een reden om mensen te zegenen na het niezen. In die tijd geloofde men namelijk dat de ziel tijdens het niezen een poging deed om het lichaam te ontsnappen. Door de zegen te ontvangen bleef dat je dus ook nog eens bespaard, en werd je beschermd tegen kwade geesten. Gelukkig weten we inmiddels wel beter!
Bless you
Tegenwoordig spreken we in Nederland geen zegen meer uit, maar in het Engels is dit wel blijven plakken. Daar zegt men namelijk nog steeds ‘bless you‘ (‘wees gezegend’) wanneer iemand moet niezen. Al is het tegenwoordig eigenlijk alleen nog maar een teken van beleefdheid dan een echte zegening van God.
Lees ook: Expert legt uit: dit is waarom we zo gevoelig zijn voor aanbiedingen