Communiceren met dementerenden kan lastig zijn

Het is vaak moeilijk te accepteren dat een geliefde van je dement wordt of het al is. Veel dingen veranderen in zo’n situatie; de dementerende vergeet veel, heeft het juist veel over vroegen en valt vaak in herhaling. Communiceren is dan heel anders. Hoe kun je dat het beste aanpakken?

Op welke manier kun je liefdevol communiceren met iemand met dementie? Wij waren niet de eersten die ons dat afvroegen. In de Volkskrant gaf gezondheidszorgpsycholoog Huub Buijssen een aantal zorgvolle, liefdevolle en handige tips.

Gedraag je alsof je verliefd bent
“Begin altijd met een blij gezicht”, vertelt Buijssen in de Volkskrant. Zijn moeder was ook dementerend en hij ondervond dat dit goed werkte. Lachen werkt namelijk bewezen aanstekelijk; zelfs als je glimlach een beetje kunstmatig is, komt er bij de ander automatisch ook een lach tevoorschijn, aldus de wetenschapper. Ook zorgt verliefdheid voor meer geduld. Hij stelt dat als je verliefd bent het ook niet zoveel uitmaakt als iemand drie keer hetzelfde verteld. “Het gaat erom dat je bij elkaar bent. Zodra je dat bedenkt, weegt het allemaal minder zwaar.”

Weer in het hier en nu
Iedereen geniet van aandacht, dus zo ook iemand met dementie. Er alleen maar zijn is niet altijd genoeg, je moet met je hele aandacht bij iemand zijn. “Mijn zus zei altijd over onze moeder: als het me lukt er helemaal te zijn, hebben we het de hele middag leuk”, aldus Buijssen.

Probeer iemands ‘waarheid’ niet tegen te spreken
Mensen met dementie herinneren dingen heel anders dan jij. Zo kan het dat een dementerende ouder ervan overtuigd is dat hij of zij de kinderen al lange tijd niet heeft gezien terwijl dat niet waar hoeft te zijn. Tegenspreken dat dit niet zo is, is volgens Buijssens de grootste fout die je kunt maken. Het is immers iemands eigen waarheid. Degene met dementie herinnert zich het simpelweg niet anders. Hierover in discussie gaan, kost alleen maar energie. Daarnaast heeft iemand alsnog zijn of haar eigen trots, dementie of niet. Het is nooit leuk om te horen dat je ernaast zit.

Luister aandachtig
Er zijn en naar iemand luisteren zijn twee verschillende dingen. De gezondheidszorgpsycholoog vertelt dat het belangrijk is om de luisteren naar wat iemand echt zegt en te herkennen wat iemand nodig heeft. Moppert je moeder dat niemand haar ooit komt opzoeken? Dan kan het goed dat ze zich eenzaam voelt. In zo’n geval zou je recht voor z’n raap kunnen vragen of iemand zich alleen voelt. “Als ik dat vroeg, kreeg ik contact”, vertelt Buijssen over zijn eigen ervaring met zijn moeder. “Want gevoelens worden niet dement en op dat niveau kun je blijven communiceren.”

Vraag naar vroeger
Wanneer ouderen weer eens beginnen over iets uit het verleden, hebben we het vaak al eens gehoord. Toch is het volgens Buijssen goed om te blijven vragen naar vroeger. Zelfs als iemand al meerdere keren over dat ene incident heeft verteld, kan het goed dat er opeens nieuwe info opduikt. En dat blijft toch mooi? Nieuwe dingen over je ouder leren kennen.

Onderneem samen dingen
Het kan best vermoeiend zijn om de hele tijd aandachtig met iemand te praten en te communiceren. Ga er daarom eens op uit. Door samen dingen te doen instaat ook intimiteit. Bijvoorbeeld samen een spelletje spelen of een blokje om te gaan.

Lees ook: Deze ‘onschuldige’ gewoonte kan wijzen op Parkinson en dementie

Wil je dit artikel bewaren? Pin ’t op Pinterest!

Bron: Volkskrant, Margriet | Beeld: Pixabay.