Leer meer over dit unieke fenomeen
Het lijkt een wereldwonder: wanneer alle omstandigheden precies goed zijn, kun je deze bevroren schatten tegenkomen. De ijskoude bol van ‘haartjes’ wordt ijshaar of sneeuwbaard genoemd en hoewel het er een beetje uitziet als engelenhaar, is dit natuurverschijnsel niet te gebruiken als decoratie in de kerstboom. We vertellen je meer over wat ijshaar is en wanneer (en waar) je dit misschien wel een keer kunt bewonderen.
Wat is het
Wanneer je er in de winter graag op uitgaat voor een frisse wandeling in het bos, is de kans aanwezig dat je ‘de baard van Koning Winter’ tegenkomt. IJshaar is een bijzonder verschijnsel dat kan voorkomen op dood hout. Maar niet elke soort hout krijgt een sneeuwbaard en de weersomstandigheden moeten ook precies goed zijn. De ijzige draden komen alleen voor op loofhout. Dit betekent dat je in een bos waar veel eiken of beuken staan, een grotere kans hebt op het ontdekken van dit fenomeen. In deze soorten hout zijn namelijk bepaalde schimmels aanwezig die ervoor zorgen dat er water in het hout vrijkomt, wat vervolgens naar buiten geduwd wordt door kieren en gaatjes in het dode hout. Wanneer er dan sprake is van een lage temperatuur en een hogere luchtvochtigheid, zorgt dit ervoor dat het vrijgekomen water bevriest. Dit bevriezen van het water zorgt voor de lange dunne haren, die naast elkaar een mooie verschijning vormen.
De juiste omstandigheden
IJshaar wordt zeldzaam genoemd, omdat de combinatie van weersfactoren één is die niet heel vaak voorkomt. Wanneer het namelijk te koud is buiten (ver onder het vriespunt), zorgen de schimmels in het hout niet meer voor de aanmaak van water en kan er dus geen ijshaar ontstaan. De temperatuur moet net onder het vriespunt liggen, want als deze boven nul komt is het ijshaar direct weer gesmolten. Het gaat in dit geval om een behoorlijk precies werkje. Daarnaast moet de luchtvochtigheid hoog liggen, zodat water dat uit het hout komt niet direct weer verdampt.
Dit betekent niet dat het onmogelijk is om dit mooie winterse tafereel in het echt te bekijken: wanneer je vroeg in de ochtend in een loofbos gaat wandelen bij een temperatuur net onder het vriespunt, wordt de kans groter dat je de baard van Koning Winter kunt ontdekken. En het waarnemen van zo’n uniek verschijnsel is de moeite dan zeker waard.
Lees ook: Om deze 6 redenen is wandelen in de winter extra goed voor je
Bron: Max Vandaag, Wandel.nl | Beeld: Unsplash, John Doyle