Politiek
Veel verwijderde beelden komen niet als een verrassing zoals afbeeldingen waarop geweld van de staat te zien is, cartoons van regeringsleiders die kleinerend overkomen en luchtfoto’s van protesten. Toch zijn deze beelden vaak onschuldiger dan je zou denken. Letterlijk alle afbeeldingen van Chinese politieke leiders zijn namelijk verboden. Deze foto’s mogen alleen geplaatst worden op officiële websites. Voor andere inhoud van media is men voorzichtiger omdat particuliere bedrijven verantwoordelijk zijn voor het naleven van de staatsrichtlijnen. Nadat president Xi Jinping ervoor had gezorgd dat het termijn limiet niet meer bestond werd de letter ’n’ gecensureerd. Dit omdat het refereerde naar een wiskundig symbol dat werd gebruikt om hem belachelijk te maken.
Winnie de Poeh
Vooral de communistische partij in China is op z’n zachts gezegd gevoelig voor politieke grappen. Toen een foto in 2013 van de voormalige Amerikaans president Barack Obama met Xi Jinping werd vergeleken met Winnie de Poeh en Tijgertje en viral ging, is de beer verbannen van het internet in China. Charlie Smith is medeoprichter van GreatFire.org en strijdt voor informatievrijheid. Volgens hem is het verbannen van Winnie de Poeh misschien wel het bekendste voorbeeld van censuur op cartoon karakters maar zeker niet de enige. Zo werd een 22 meter hoge opblaaskikker verbannen nadat het vergeleken werd met de voormalige president Jiang Zemin. Verder zijn gele rubberen eenden verbannen naar de zwarte lijst omdat het gebruikt werd in een nabootsing van de Tank Man-foto.
Aanleidingen
De censuur gaat nog een stapje verder. Zo worden afbeeldingen van brandende kaarsen van het internet verbannen tijdens jaarlijkse gebeurtenissen zoals het jubileum van het Tiananmen Square. Ook de minder letterlijke verwijzingen zijn verdwenen zoals beelden van speelkaarten met de tekst “8964” omdat dit kan verwijzen naar 4 juni 1986. Om nog een stapje verder te gaan is er na het overlijden van Liu Xiaobo in juli 2017 censuur gekomen op afbeeldingen van lege stoelen. Dit omdat Liu geëerd werd met een lege stoel tijdens de uitreiking van de Nobelprijs voor de vrede in 2010. Hij kon hier destijds niet aanwezig zijn omdat hij het land niet mocht verlaten.
Chinese taal
In de strijd tegen de censuur heeft het bewerken van afbeeldingen een belangrijke rol. Het onduidelijk maken van een beeld voor censuur en duidelijk houden voor internetgebruikers is de grootste uitdaging. Het grote voordeel is de Chinese taal. Veel woorden hebben namelijk dezelfde spelling maar de uitspraak bepaald de betekenis. Hierdoor is er ruimte voor woordspelingen. Een voorbeeld hiervan is de bekende creatie van “grass mud horse”. Ondanks twee betekenissen ging het ongecensureerd viraal. Toch ontspringen niet alle woordspelingen de dans. Twee weken voor het jubileum van Tiananmen Square leidt een foto van de alcoholische drank baijiu tot een arrestatie omdat het klinkt als de cijfers acht en negen. Ook werd al snel ‘mi tu’ gecensureerd door de gelijkenis met ‘Me Too’. In plaats van ‘mi tu’ kwam het internet vol te staan met ‘rijstkonijnen’ omdat dit dezelfde betekenis heeft.
Smith is toch nog enigszins positief. Door de technologische ontwikkelingen komt er steeds meer ruimte om censuur te omzeilen. Vooral de opkomst van social media die veel gebruik maken van afbeeldingen draagt hieraan mee. Misschien komt Winnie de Poeh dus ooit nog terug op het Chinese internet in een andere vorm…
Pagina 2/2
Lees ook: Om deze reden zegt je parfum meer over je persoonlijkheid dan je denkt