Koud in huis? Dit zijn de gevolgen voor je lichaam

Geen goed nieuws voor alle koukleumen

Een warme deken op de bank, een extra trui om je warm te houden in huis… Er worden allerlei tips gedeeld zodat je de verwarming in huis niet aan hoeft te doen. Wat doet die kou in huis eigenlijk met je lichaam? 

Gezondheidsvoordelen

Volgens Wouter van Marken, hoogleraar Ecologische Energetica en Gezondheid, is een beetje kou niet erg en zitten er zelfs gezondheidsvoordelen aan. “Vroeger kenden we niet anders en eenmaal gewend aan de kou kan dat zelfs gezondheidsvoordelen opleveren. Dat komt doordat je lichaam harder moet werken om die kerntemperatuur van 37 graden te behouden. Daarmee activeer je ook het bruine vet dat zich rondom de nieren en sleutelbeenderen bevindt, met als gevolg dat je lichaam extra warmte gaat produceren. Bovendien activeer je je spieren, wat die verbeterde suikerhuishouding vooral verklaart.” Oftewel: de kou lijkt een positief effect te hebben op de stofwisseling en suikerhuishouding van ons lichaam. De warmte die hierdoor vrijkomt, is echter beperkt. Een paar graden kouder in huis leidt dus niet tot lichaamsklachten. Dit geldt echter niet voor ouderen, zieke of kwetsbare mensen.

Kwetsbare doelgroep

Het activeren van het bruin vet om de kerntemperatuur van 37 graden te behouden, doet voor de kwetsbare doelgroep niet zoveel. Volgens Hein Daanen, hoogleraar thermosfysiologie, heeft dat te maken met het feit dat ouderen minder snel merken dat ze afkoelen. “Als je niet merkt dat je het koud krijgt, pas je je gedrag ook niet aan en daardoor zullen zij minder goed reageren. Ouderen lopen dus het risico sneller af te koelen.” Afkoeling kan daarentegen wel grote risico’s met zich mee brengen. “Dat zien we terug in de sterftestatistieken na koude perioden. Bloedvaten knijpen samen, dat zorgt voor een hogere bloeddruk en kan leiden tot hart- en vaatfalen. Daarnaast kan door de kou de luchtpijp iets dichter gaan zitten, waardoor het moeilijker ademhalen is.”

Sociale controle moet ingezet worden om ouderen te beschermen tegen de extra kou in huis, vindt Daanen. “Sociale controle is hierbij belangrijk. Als het extreem heet is wordt er een hitteplan geactiveerd, maar er zou ook een plan moeten zijn voor als het heel koud is. Zeker in het geval van ouderen die de neiging hebben te besparen en daarom de verwarming langer uit laten staan.” 

Conclusie

Zet je de verwarming lager of laat je hem zelfs helemaal uit? Pas je dan aan de lagere temperatuur aan. “Die extra trui kan zeker helpen”, zegt Daanen. Niet elke trui is volgens hem echter even geschikt. “De isolatiewaarde van kleding hangt af van de dikte en het aantal vezels en hoe die warmte kunnen vasthouden. Zo heeft dons net als holle vezels een hoge isolerende werking.” Het een beetje koud hebben is dus niet erg voor je lichaam. Ben je een echte koukleum, dan kun je je altijd nog warm aankleden tegen de kou én de verwarming dus iets lager laten staan.